Stanisław Szukalski – wizjoner sztuki, „polski dziadek” Leonarda DiCaprio i tajemnica Kazimierza Dolnego

2025-07-30

Kiedy myślisz o Kazimierzu Dolnym, widzisz rynek, wąwozy, spichlerze… ale mało kto wie, że w tym artystycznym miasteczku zapisał się ślad jednego z najbardziej ekscentrycznych i fascynujących artystów XX wieku – Stanisława Szukalskiego. Ten niezwykły rzeźbiarz, malarz i wizjoner stworzył własną teorię o pochodzeniu ludzkości, przyjaźnił się z ojcem Leonarda DiCaprio, a jego historia brzmi jak scenariusz filmowy.

"Szukałka" – artystyczna willa na wzgórzu

W latach 30. XX wieku Szukalski osiadł na wzgórzu Albrechtówka, tuż obok Kazimierza Dolnego. Tam powstała willa "Szukałka", zaprojektowana specjalnie dla niego – miała być jego azylem twórczym i miejscem, w którym rodziły się śmiałe koncepcje artystyczne. Dziś z willi zostały jedynie malownicze ruiny, które kryją w sobie aurę dawnych czasów.

Co ważne – ruiny "Szukałki" można odwiedzić podczas jednej z naszych wypraw Niebieskim Ekopojazdem! To niezwykła okazja, aby stanąć w miejscu, gdzie tworzył artysta, którego dzieła miały podbić świat.

Szalona teoria z Wyspy Wielkanocnej

Szukalski był nie tylko artystą, ale też wizjonerem. Opracował własną, kontrowersyjną teorię zwaną zermatyzmem. Według niej ludzkość miała wspólne korzenie – a jej praojczyzną była… Wyspa Wielkanocna.

Twierdził, że po wielkim potopie wszyscy ludzie mówili jednym językiem – podobnym do staropolszczyzny! Choć brzmi to jak fantastyka, Szukalski traktował tę teorię śmiertelnie poważnie. Ślady jego idei można odnaleźć w rzeźbach, szkicach i tekstach – a niektóre z nich powstawały właśnie w Kazimierzu Dolnym.

Hollywoodzki wątek – Leonardo DiCaprio i "polski dziadek"

Mało kto wie, że Leonardo DiCaprio miał w swoim życiu "polskiego dziadka". Tak właśnie mówił o Szukalskim! George DiCaprio, ojciec Leonarda, przyjaźnił się z artystą w USA i często zabierał syna do jego pracowni. Mały Leo spędzał godziny, obserwując, jak Szukalski rzeźbi i szkicuje. Ta więź była tak silna, że po latach DiCaprio – już jako gwiazda Hollywood – postanowił przywrócić pamięć o artyście. W 2018 roku został producentem dokumentu Netflixa "Struggle: The Life and Lost Art of Szukalski", który zachwycił widzów na całym świecie.

Wyprawa do świata Szukalskiego Niebieskim Ekopojazdem

Historia Stanisława Szukalskiego łączy Polskę, Hollywood i Wyspę Wielkanocną – a jego ślady wciąż są obecne w Kazimierzu Dolnym. To tu, na wzgórzu Albrechtówka, powstała willa "Szukałka", artystyczny azyl wizjonera, dziś zachwycająca malowniczymi ruinami. Podczas naszej wyprawy Niebieskim Ekopojazdem dotrzesz do tego niezwykłego miejsca i usłyszysz opowieść o artyście, którego twórczość zafascynowała Leonarda DiCaprio i który wierzył, że początki ludzkości prowadzą aż na Wyspę Wielkanocną. To nie tylko podróż w przestrzeni – to prawdziwa wyprawa w głąb jednej z najbardziej niezwykłych historii sztuki XX wieku.